Zwolle is de hoofdstad van de provincie Overijssel en tevens Hanzestad. De oude Hanzestad ligt aan aan het Zwarte Water en de Overijsselse Vecht en is via het Zwolle-IJsselkanaal verbonden met de IJssel. De stad ligt aan de rand van de landstreek Salland en is de grootste stad in deze streek.
Zwolle is in de Middeleeuwen ontstaan op een dekzand-rug tussen de IJssel en de Overijsselse Vecht aan het riviertje de Aa. Dit was een hoger gelegen en bewoonbare plek in het verder moerassige landschap. Zo'n plek werd destijds een 'suol' genoemd.De zandrug is nog altijd zichtbaar door de hoogte-verschillen in de stad. Zo ligt de Sassenstraat hoger dan het Grote Kerkplein. Het hoogteverschil is het duidelijkst in de passage tussen de Voorstraat en de Melkmarkt. Hier zijn traptreden aangelegd om het hoogteverschil op te vangen. De oudste sporen van bewoning stammen uit de jonge steentijd. Rondtrekkende stammen bewoonden toen de dekzandruggen. In sommige bronnen worden deze stammen ook wel aangeduid als het Isalavolk, naar de Latijnse naam van de IJssel. Bij de aanleg van Ittersumerbroek, een wijkgedeelte van Zwolle-Zuid, zijn in 1993 grondsporen gevonden van 2 paalcirkels uit de bronstijd. Deze worden ook wel het Woodhenge van Zwolle genoemd.